Gemeenten en de levering van elektriciteit op markten

Gemeenten en de levering van elektriciteit op markten
image_pdfimage_print

Gemeenten die elektriciteit leveren op markten verrichten volgens Bijlage I van de Btw-richtlijn een btw-belaste activiteit. Toch kan het voorkomen dat de levering niet aan btw is onderworpen. Wanneer daarvan sprake is maakt de markt in Geleen duidelijk.

Voor het gerechtshof ’s-Hertogenbosch <klik hier> heeft een marktkoopman hoger beroep aangetekend tegen een aanslag gemeentelijke belastingen, bestaande uit onder meer de marktgelden voor de maand februari 2016 voor de zaterdagmarkt in Geleen. Tot en met het jaar 2015 belastte de gemeente het gebruik van elektriciteit op de markt door op basis van het werkelijke gebruik. Vanaf 2016 heeft de gemeente besloten een opslag op het marktgeldtarief toe te passen van € 0,13 per m² marktkraam (€ 0,10 voor de infra en € 0,03 voor de kosten elektriciteit) toe te passen, ongeacht of en de mate waarin de ondernemer gebruik maakt van de elektriciteit. Voor de onderhavige marktkoopman een onrechtvaardig besluit omdat hij in het geheel geen elektriciteit afneemt van de gemeente maar indirect er wel voor betaalt. Reden om in bezwaar te gaan en daarna in beroep. De rechtbank heeft de marktkoopman in het gelijk gesteld. Tegen dit oordeel heeft de gemeente hoger beroep aangetekend.

Het gerechtshof stelt de gemeente in het gelijk. De gemeente heeft de wettelijke mogelijkheden een totaalpakket van diensten aan te bieden (artikel 229 Gemeentewet) en daarvoor een tarief vast te stellen zoals neergelegd in een tarieventabel. Dit totaalpakket van diensten als bedoeld in artikel 229 Gemeentewet bestaat uit het gebruik van gemeentebezittingen, het genot van of door of vanwege de gemeenste verstrekte diensten op het vlak van infrastructuur en voorzieningen waaronder schoonmaakdiensten, een marktmeester, verkeerstechnische maatregelen, publicaties en voorzieningen betreffende het gebruik van elektriciteit. Daarbij hecht het gerechtshof waarde aan het gemeentelijke streven de kosten van uitvoering, controle en bezwaarprocedures te beperken, welke kostenbeperking niet aanwezig is als de gemeente op de oude voet was voortgegaan.

Naar het oordeel van het Hof heeft de marktkoopman het gebruik en het genot gehad van het totaalpakket. Dat hij zelf geen gebruik heeft gemaakt van een specifiek (klein) onderdeel van het totaalpakket doet aan het gebruik en genot niet af. Het gerechtshof stelt de gemeente in het gelijk.

Wat is het belang van deze uitspraak voor de btw en bcf?

Voor de heffing van omzetbelasting is het van belang dat sprake is van een individualiseerbare prestatie. Zoals uit de beschrijving van het totaalpakket blijkt wordt onder de noemer marktgeld een aanslag opgelegd voor een totaalpakket. De procedure met de marktkoopman maakt duidelijk dat geen sprake is van individualiseerbare prestaties; immers de elektriciteit wordt wel aangeboden maar wordt niet afgenomen. Zo kunnen wij ons voorstellen dat het schoonmaken van een groente standplaats meer voor de hand ligt dan het schoonmaken van een beenmode standplaats.

Vanwege het ontbreken van een individualiseerbare prestatie valt alles terug te brengen onder de algehele noemer ‘marktgeld’. De staatssecretaris van Financiën geeft in zijn besluit van 25 januari 2012 aan dat gemeenten die een markt organiseren op de openbare weg daarbij gebruik maken van overheidsprerogatieven en dus handelen ‘als overheid’. Dit sluit het handelen als btw-ondernemer uit. De btw op kosten die de gemeente ter zake in rekening krijgt gebracht komt dan ook niet voor aftrek op aangifte in aanmerking. Dan resteert nog slechts het BTW-compensatiefonds. Ruimte voor een uitsluiting lijkt niet aanwezig te zijn, want de elektriciteit die benodigd is om de markt te verlichten blijft ook gewoon compensabel.

Gemeenten die wel afzonderlijk de elektriciteit in rekening brengen naar rato van het gebruik verrichten (gewoon) een btw-belaste prestatie en dienen hiervoor btw-facturen uit te reiken. Dat zal de gemeente Geleen in het jaar 2015 ook hebben gedaan.

Wilt u weten of directe levering of indirecte afname van elektriciteit wel of niet in de heffing van btw dient te worden betrokken (bijvoorbeeld gemeentelijke laadpalen in het openbaar gebied) neem dan contact op met uw EFK-adviseur of bel naar 072-5350525 dan wel stuur een e-mail naar info@efkbelastingadviseurs.nl.