
Veel gemeenten leveren afvalstoffen als secundaire grondstof aan derden. Doorgaans hebben deze afvalstoffen een positieve prijs. Denk aan bijvoorbeeld oud ijzer dat wordt ingezameld bij de milieustraat en vervolgens aan een ijzerhandelaar wordt geleverd. Als sprake is van de levering van afvalstoffen dient de btw te worden verlegd naar de afnemer. Onlangs heeft de Hoge Raad een uitspraak gedaan over de toepassing van de verleggingsregeling voor afvalstoffen. Wij zien in de praktijk dat het toepassen van de verleggingsregeling bij afvalstoffen vaak fout gaat. Goed om de verleggingsregeling bij afvalstoffen nog eens onder de aandacht te brengen!
Doorgaans is de btw verschuldigd door degene die de prestatie verricht. In bepaalde gevallen wordt de btw verlegd naar de afnemer. Dit betekent dat de afnemer de btw verschuldigd wordt en dus moet aangeven op aangifte. Onlangs heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan in een procedure over de toepassing van de verleggingsregeling voor afvalstoffen. In deze zaak ging het om een bedrijf dat ijzer had geleverd aan een bij nader inzien onbekende afnemer. Het bedrijf had het btw-identificatienummer van de afnemer geverifieerd maar dit bleek vals te zijn. Pogingen om alsnog een geldig btw-identificatienummer te achterhalen waren tevergeefs. Het afgenomen oud ijzer is telkens contant betaald tegen verstrekking van een kasbon. Ter zake van de levering van het ijzer heeft het bedrijf facturen met “btw verlegd” uitgereikt. Dit betekent dat niet het bedrijf als leverancier, maar de afnemer verantwoordelijk is voor de btw-aangifte en afdracht.
Volgens de belastingdienst was echter niet te achterhalen wie de afnemer van het oud ijzer was. Hierdoor kon de belastingdienst niet controleren of de afnemer btw had aangegeven en voldaan. De belastingdienst heeft daarom een naheffingsaanslag opgelegd bij de leverancier. Uiteindelijk moest de Hoge Raad zich buigen over de vraag of het voor toepassing van de verleggingsregeling noodzakelijk is dat de identiteit van de afnemer bekend is. De Hoge Raad overweegt dat het doel van de verleggingsregeling is om voor de inning van de omzetbelasting meer waarborgen te scheppen. Hiervoor is het noodzakelijk dat de belastingdienst kan vaststellen wie de afnemer van de afvalstoffen is en naar wie de btw wordt verlegd. De Hoge Raad stelt de belastingdienst in het gelijk. Nu de afnemer niet bekend was, had het bedrijf met btw moeten factureren.
Gemeentepraktijk
Gemeenten krijgen in de praktijk geregeld te maken met het toepassen van de verleggingsregeling met betrekking tot afvalstoffen. Denk bijvoorbeeld aan de verkoop van afvalstoffen die door burgers bij de milieustraat zijn ingeleverd. Als een gemeente afvalstoffen, bijvoorbeeld oud ijzer tegen vergoeding levert aan een afnemer, is ter zake van deze levering btw verschuldigd. Omdat de verleggingsregeling van toepassing is, wordt de btw niet geheven van de gemeente, maar verlegd naar de afnemer. De afnemer moet btw-aangifte doen. De gemeente dient de omzet te vermelden onder post 1e (van de aangifte “leveringen/diensten belast met 0% of niet bij u belast”). Zoals uit de hiervoor besproken uitspraak van de Hoge Raad volgt dient de gemeente zich ervan te vergewissen dat de afnemer bekend is. Zorg bij twijfel over de juistheid voor verificatie van het btw-identificatienummer van de afnemer en vermeldt dit op de factuur.
Self billing
In de praktijk komt het voor dat een gemeente met de afnemer heeft afgesproken dat de afnemer ook de factuur op stelt. Als hiervoor is gekozen dan stelt de afnemer de factuur op namens de gemeente. Dit wordt self billing genoemd. In dat geval dient in beginsel op de factuur te worden vermeld “factuur uitgereikt door de afnemer”.
Als een afnemer die self billing toepast dus een factuur opstelt met daarop “btw verlegd” betekent dit dat de btw wordt verlegd naar de afnemer. Wij zien dit in de praktijk regelmatig fout gaan. De gemeente dient de omzet in dat geval, evenals hiervoor, te vermelden onder post 1e van de aangifte. De gemeente is hierover geen btw verschuldigd. Het komt meer dan eens voor dat een factuur, waarbij sprake is van self billing wordt gezien als een factuur die gericht is aan de gemeente, waardoor ten onrechte btw wordt afgedragen. Let dus altijd goed op als u facturen ontvangt met daarop “btw verlegd”.
Mocht u vragen hebben over de verleggingsregeling voor afvalstoffen neem dan contact op met uw EFK-adviseur of stuur een mailbericht naar info@efkbelastingadviseurs.nl of bel naar 072-5350525.